کتاب «عقاید یک دلقک»، شاهکار نویسنده آلمانی؛ «هاینریش بل» است. نویسنده در کتاب مذکور سعی کرده که زشتی‌ها و تلخی‌های روزگار را از پشت نقاب یک دلقک شرح دهد. به طور کلی کتاب عقاید یک دلقک از ژانری عاشقانه برخوردار است، اما نمی‌توان از مضامین انتقادی، روانشناسی، اجتماعی، تاریخی، مذهبی، سیاسی و اعتقادی آن چشم‌پوشی نمود. به جرات می‌توان این کتاب را در رده تاثیرگذارترین کتاب‌های قرن بیستم دسته‌بندی نمود. همان طور که از عنوان کتاب نیز مشخص است، داستان کتاب در مورد زندگی دلقکی عاشق با عقاید و باورهای مخصوص خودش است. مخاطب در طول داستان با چالش‌های زیادی روبرو می‌شود. از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها عبارت‌اند از:
از نظر اولویت‌بندی دین در جایگاه بالاتری قرار دارد یا عشق؟
تا چه اندازه مذهب می‌تواند در روابط انسان‌ها نقش داشته باشد؟
چیزی که موجب جذابیت و محبوبیت بیشتر این کتاب شده است، قلم روان و بیان احساسات قابل‌لمس دلقک است.
تحلیل کتاب عقاید یک دلقک:
داستان کتاب عقاید یک دلقک از زمان حال آغاز می‌شود و در ادامه داستان زمان به گذشته باز می‌گردد تا دلیل شرایط فعلی شخصیت اصلی داستان را بازگو کند. برخی از منتقدان و کارشناسان معتقدند که رمان عقاید یک دلقک به دنبال به تصویر کشیدن جامعه آلمان به دنبال اقدامات هیتلر و سال‌ها بعد از جنگ است. از جمله موضوعاتی که به طور مستقیم و غیرمستقیم در کتاب حاضر به آن پرداخته است، می‌توان به مسائل زناشویی، اختلافات میان کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها، عقاید سیاسی و مذهبی، تاثیر روحی و روانی جنگ بر افراد و… اشاره نمود. اما مهم‌ترین و اصلی‌ترین موضوعی که در کتاب عقاید یک دلقک به آن پرداخته شده است، ریاکاری است. در واقع نویسنده در این کتاب نشان داده که انسان‌ها چگونه روزی در مورد کسی یا چیزی با شور و اشتیاق سخن می‌گویند و ممکن فردای همان روز در مورد آن‌کس یا آن چیز به بدترین شکل ممکن بدگویی کنند.
قسمتی از کتاب عقاید یک دلقک:
«تصور می‌کنم حتی چشمان شیطان هم به تیزی چشمان همسایگان نیست».«
این اشتباه خود ما بود که درباره‌ی این لحظه با دیگران صحبت کردیم و قصد داشتیم آن را به عنوان لحظه‌ای به‌یادماندنی به ثبت برسانیم. می‌توانستیم خودمان از این واقعیتی که اتفاق افتاده بود لذت ببریم.»
«چیزی که شاید آن را بتوان سرنوشت نامید، شغل و وضعیت مرا به خاطرم می‌آورد: اینکه من یک دلقک هستم. عنوان رسمی این شغل کمدین است؛ موظف به پرداخت مالیات به کلیسا نیستم، بیست‌وهفت‌ساله‌ام و نام یکی از برنامه‌هایم «ورود و عزیمت» است».
«وقتی وارد شهر بن شدم، هوا تاریک شده بود. هنگام ورود، خودم را مجبور کردم تن به اجرای تشریفاتی ندهم که طی پنج سال سفرهای متمادی انجام داده بودم: پایین و بالا رفتن از پله‌های سکوی ایستگاه راه‌آهن، به زمین گذاشتن ساک سفری، بیرون آوردن بلیت قطار از جیب پالتو، برداشتن ساک سفری، تحویل بلیت، خرید روزنامه‌ی عصر از کیوسک، خارج شدن از ایستگاه و صدازدن یک تاکسی، پنج سال تمام تقریبا هر روز یا از جایی مسافرت کرده بودم و یا اینکه به جایی وارد شده بودم».
«مدت‌هاست که دیگر با کسی درباره‌ی پول و هنر حرف نمی‌زنم. هر وقت که این دو با هم برخورد می‌کنند، یک جای کار لنگ است. هنر را یا گران می‌خرند یا ارزان. در یک سیرک سیار انگلیسی دلقکی را دیدم که کارش بیست برابر و هنرش ده برابر من ارزش داشت و روزانه کمتر از ده مارک می‌گرفت: اسمش جیمز الیس بود و نزدیک پنجاه سال داشت و وقتی او را به شام دعوت کردم غذا عبارت بود از املت گوشت خوک، سالاد و شیرینی سیب، حالش به‌هم خورد. او در عرض ده سال گذشته این مقدار غذا را در یک وعده نخورده بود. از وقتی جیمز را دیده‌ام دیگر درباره‌ی پول و هنر با کسی حرف نمی‌زنم».
درباره هاینریش بل:
هاینریش بل؛ نویسنده موفق آلمانی در 21 دسامبر سال 1917 در شهر کلن چشم به جهان گشود. اغلب آثار او در خصوص جنگ جهانی دوم و دستاوردها و آثار آن نوشته شده است. وی در بیست‌ویک‌سالگی راهی میدان‌های جنگ شد و تا سال 1945 را در میدان جنگ به سر برد. هاینریش بل در سال 1947 اولین سری داستان‌های خود را به چاپ رساند، در سال 1949 به دنبال انتشار کتاب قطار به موقع رسید به شهرت دست یافت و در سال 1951 به دلیل انتشار کتاب گوسفند سیاه موفق به کسب اولین جایزه ادبی خود شد. از جمله آثار این نویسنده موفق می‌توان به قطار به موقع رسید، یادداشت‌های روزانه ایرلند، جدایی از گروه، خانه‌ای بی‌سرپرست، سیمای زنی در میان جمع، فرشته سکوت کرد، و حتی یک کلمه هم نگفت، گوسفندان سیاه، نان سال‌های جوانی، پایان ماموریت، آبروی ازدست‌رفته کاترینا بلوم، آدم کجا بودی؟، شبکه امنیتی، زنان در چشم‌انداز رودخانه، بیلیارد در ساعت نه و نیم، راهب، میراث و… اشاره نمود. در نهایت هاینریش بل در تاریخ 16 ژوئیه سال 1985 درگذشت و در نزدیکی زادگاهش به خاک سپرده شد.
